Hij kijkt me met wat opengesperde ogen aan en knippert nadrukkelijk. Alsof hij zojuist ergens heel erg van geschrokken is. Zijn kleding hangt wat onbeholpen om zijn tengere lijf. Net of hij het twee maten te groot heeft gekocht. Als een jongetje dat het colbertje van zijn vader heeft aangetrokken en kantoortje speelt.
Ik ben samen met mijn collega gekomen omdat hij er niet meer uitkomt met zijn team. Hij geeft leiding aan zeven vrouwen en de communicatie vindt sinds een aantal weken enkel nog per mail plaats.
Een paar weken daarvoor is hij woedend de afdeling opgelopen. “Vanaf nu gaan jullie gewoon je werk doen. Jullie gaan gewoon doen wat ik zeg. En als je dat niet zint, dan is daar het gat van de deur!” Hij had geschreeuwd en zijn team had hem als zeer bedreigend ervaren.
“Dat was achteraf misschien niet zo heel handig.” zei hij. Maar in zijn ogen zag ik ook iets triomfantelijks. Alsof hij dit al heel lang een keer zo had willen doen.
Er vielen die ochtend onverdraaglijk lange stiltes. Ik leverde een moeizaam gevecht met mijn eigen ongeduld. En als ik niet af en toe opzij had kunnen kijken naar mijn collega, om in zijn ogen opnieuw de moed te verzamelen om het ongemak van de stilte te verduren, dan had ik het waarschijnlijk op een gegeven moment ook uitgeschreeuwd.
Die middag worden de stiltes afgewisseld met hevige uitbarstingen. Zijn medewerkers komen als eerste in beweging. Hij wacht af. Hij zit achterover en ademt zwaar terwijl zijn medewerkers stappen zetten. Uiteindelijk komt ook hij in beweging.
Het jongetje dat nooit vriendjes had was nu een man geworden die dolgraag vriendjes wilde worden met zijn team.
Hij vertelt hoe hij zijn leven lang is gepest. Op iedere nieuwe school gebeurde het opnieuw. Een paar weken geleden was hij er achter gekomen dat zijn medewerkers een Whatsapp groep hadden met elkaar. Hij was er niet voor uitgenodigd. Zie je wel, ik mag weer niet meedoen, had hij gedacht. Oude pijn was in alle hevigheid opgelaaid. Maar dit keer zou hij het anders doen. Hij zou in opstand komen. Toen is hij de afdeling opgelopen.
Het jongetje dat nooit vriendjes had was nu een man geworden die dolgraag vriendjes wilde worden met zijn team. Maar dat werkt niet. Leiders die hun vriendjes zoeken in hun team, nemen hun plek als leider niet in. En dat leidt op z’n minst tot verwarring en gedoe, of erger.
Een mooi voorbeeld van hoe lidmaatschap vooraf moet gaan aan leiderschap. Leiders die op andere plekken goed lid kunnen zijn en daar voldoende de ervaring hebben van “erbij horen” zijn betere leiders. Ten diepste gaat dat over hoe je lidmaatschap kent vanuit je gezin van herkomst. Over "de kleine" kunnen zijn. Over aannemen en over uitreiken. Maar lidmaatschap is ook te vinden als lid van het MT, in een warme vriendenkring, of op de voetbalvereniging. Dan hoef je je ervaring van erbij horen niet meer zo nodig bij je medewerkers te halen.Je kan het vergelijken met hoe dat tussen ouders en kinderen werkt. Ouders die teveel vriendjes willen zijn met hun kinderen, gaan onbedoeld leunen op hun kinderen en dat levert een hele onveilige situatie op. En als trainer ken ik het ook maar al te goed. Ik merk het zelfs al in het kleine dagelijkse. Als ik te lang niet met een vriendin een lange wandeling heb gemaakt, met mijn man uit eten ben geweest, of aan de telefoon heb gehangen met mijn zus, heeft dat effect op mijn leiderschap als trainer. Ik word behoeftig naar deelnemers toe. Ik wil aardig en bijzonder gevonden worden. Ik begin weerstand heel persoonlijk te nemen. Ik aarzel in mijn interventies en ik word wankel. Ik kan de eenzaamheid van mijn leiderschap niet goed verdragen en 's avonds voel ik me leeg.
Toen dit principe duidelijk werd voor hem, kon hij iets meer gaan ontspannen. En tijdens de tweede bijeenkomst leek het zelfs of zijn kleren hem iets beter pasten.
Alle blogs/artikelen zijn geplaatst met toestemming van de hoofdpersoon.
